ما در این مطلب می خواهیم به تعریف ضمانت نامه بانکی انواع آن و کاربرد های آن بپردازیم اما پیش از این که مزایا و معایب این ضمانت نامه ها را مورد بحث و بررسی قرار دهیم در ابتدا می خواهیم بدانیم که ضمانت نامه چیست؟ به طور کلی ما می خواهیم همه چیز درباره ضمانت نامه را در اختیار شما قرار دهیم پس اگر می خواهید درخواست وام را به بانک ارائه کنید خواندن این مطلب برای شما خالی از لطف نمی باشد.
ضمانت نامه بانکی چیست؟
یکی از مهم ترین و پر کاربرد ترین خدماتی که بانک ها به مشتریان خود ارائه می کنند، ارائه انواع ضمانت نامه می باشد. ارائه ضمانت نامه از سوی بانک به مشتریان خود علاوه بر این که منجر به کسب سود بانک می شود داد و ستد های اقتصادی را آسان تر کرده و در نهایت منجر به رشد اقتصادی یک جامعه میشود به همین دلیل است که تمامی بانک های مشغول، تمرکز خود را روی پیشرفت این بخش قرار دادند تا بتوانند در این بخش پیشرفت کرده و سهم مناسبی از بازار صدور این ضمانت نامه ها را به خودشان اختصاص دهند.
پس به بیان دیگر ضمانت نامه سندی است که از طریق آن صادر کننده یا همان ضامن با توجه به درخواست متقاضی متعهد می شود که بدون هیچ قید و شرطی در زمان معین شده مبلغ مشخص شده ای وجه نقد را از بابت موضوع خاصی که مربوط به وام دهنده می باشد به به ذی نفع پرداخت کنند.
اما مهم ترین نکته ای که در ارائه ضمانت نامه و تعهدات به بانک باید رعایت شود این است که مشتری پیش از اینکه وام را دریافت کند اعتبار سنجی می شود و اعتبار سنجی مشتری از مهم ترین پیش نیازهای صدور ضمانت نامه می باشد. نکته مهم دیگری که در خصوص ضمانت نامه های بانکی باید عنوان شود این است که ضمانت نامه های بانکی از اسناد غیر قابل انتقال می باشند و فقط و فقط باید توسط ذی نفعی که نام آن در متن ضمانت نامه درج شده است استفاده شوند.
اما به جز تعریفی که برای ضمانت نامه عنوان کردیم این تعریف را میتوان به آن نسبت داد که ضمانت نامه های بانکی تعهدی قراردادی هستند میان بانک و مشتری که در معاملات تجاری و هم در معاملات شخصی مورد استفاده قرار میگیرند این ضمانت نامه ها به دلیل سهولت در تجارت و پیشرفت کسب و کارها و موقعیت هایی را ایجاد میکنند تا معامله کنندگان بتوانند به راحتی و با اطمینان خاطر بیشتری معامله خود را منعقد کنند .
انواع ضمامنت نامه ها
ضمانت نامه ها به چند دسته تقسیم می شوند و انواع مختلفی دارند که ما در این بخش از مطلب به بررسی انواع ضمانت نامه های بانکی می پردازیم.
- ضمانت نامه های مناقصه
- ضمانت نامه تعهد پرداخت یا همان ضمانت نامه بازپرداخت
- ضمانت نامه گمرکی
- ضمانت نامه حسن انجام تعهد
- ضمانت نامه های پیمان
- ضمانت نامه پیش پرداخت
- ضمانت نامه استرداد کسور وجه الضمان
- ضمانت نامه ریالی حسن انجام کار
ضمانت نامههای مناقصه
از این ضمانت نامه ها در مناقصه ها و مزایده ها استفاده می شود یعنی از شرکت کننده های آن مناقصه و مزایده ضمانت نامه دریافت میشود به منظور اطمینان از انجام تعهدات آنها و انصراف ندادن از مناقصه و اگر شرکت کننده های ضمانت نامه ارائه نکند از رقابت کنار گذاشته خواهد شد.
ضمانت نامه بازپرداخت
این ضمانت نامه برای تضمین پرداخت هرگونه وام و تسهیلات دریافت شده توسط مشتری از آن دریافت می شود.
ضمانت نامه گمرکی
این نوع ضمانت نامه از افرادی دریافت میشود که مسئول وارد کردن کالا به کشور می باشند تا در مواردی که اگر نتوانستند حقوق گمرکی خود را پرداخت کنند گمرک از طریق ضمانت نامه هایی که از آنها دریافت کرده و در زمان معین آن مبلغ را دریافت می کند
ضمانت نامه پیمان
این نوع ضمانت نامه اصولا در قراردادهای پیمانکاری کاربرد دارد. یعنی کارفرما که در اینجا همان دولت می باشد برای تضمین اجرای پروژه های تولیدی و عمرانی از پیمان کاران خود ضمانت نامه دریافت می کند.
ضمانت نامه حسن انجام تعهد
مانند ضمانت نامه های دیگر کاربرد این ضمانت نامه نیز در قرارداد های کاری می باشد که این نوع ضمانت نامه برای این از شخص تحویل گرفته می شود که حسن انجام تعهدات آن و اجرای تعهداتی که طبق قرارداد منعقد شده تضمین شود.
ضمانت نامه پیش پرداخت
این نوع ضمانت نامه ها بیشتر در قرارداد های پیمان کاری و قرارداد های مربوط به کار، کاربرد دارد که در بعضی از موارد این امکان وجود دارد که کارفرما برای افزایش تجهیزات کارگاه یا کارخانه یا تکمیل لوازم مورد نیاز برای اجرای کار درصدی را به پیمان کار پرداخت کند و در مقابل در برابر پرداخت وجه ضمانت نامه پیش پرداخت را از پیمان کار میگیرد که با گذشت زمان زمانی که تجهیزات کامل می شود مبلغ ضمانت نامه نیز کم می شود
ضمانت نامه استرداد کسور وجه الضمان
این ضمانت نامه نیز در قراردادهای مربوط به کار کاربرد دارد زمانی که پیمان کار متعهد می شود کاری را برای کارفرما انجام دهد کارفرما برای اطمینان حسن انجام کار ضمانت نامه ای از آن دریافت می کند
ضمانت نامه ریالی حسن انجام کار
کاربرد این ضمانت نامه در قرارداد های پیمان کاری می باشد که کارفرما برای اطمینان از حسن انجام کار در زمان منعقد کردن قرارداد از پیمانکار دریافت می کند.
یکی از پرکاربرد ترین سوال میان کاربران بانک و مشتریان این است که پر کاربرد ترین ضمانت نامه ها برای چه معامله هایی می باشند؟
همان گونه که در ابتدای این مطلب انواع ضمانت نامه ها را برای شما به صورت کامل شرح داده ایم و مشخص شد که پرکاربرد ترین ضمانت نامه ها، ضمانت نامه هایی می باشند که مربوط به قرارداد کار و قرارداد های پیمان کاری هستند اصولاً اشخاص برای تضمین کردن منافع مالی و قراردادی خود و برای تضمین اجرای تعهدات شیوه دریافت ضمانت نامه را انتخاب می کنند.
شرایط صدور ضمانت نامه
برای صادر کردن ضمانت نامههای بانکی مسلماً باید بانک شرایط خاصی را برای مشتریان خود در نظر بگیرد. مشتری متقاضی دریافت ضمانت نامه با توجه به مقررات و قوانین بانک، نوع وثیقه با توجه به توان پرداختی مشتری، تعیین میشود را به بانک ارائه میکند که این وثیقه ها عبارتند از:
1 وجه نقد طلا اسناد خزانه های اوراق قرضه دولتی و غیره
2 ارائه ضمانت نامه توسط موسسات بانکی و غیربانکی معتبر خارجی
3 سفته یا ضمانت نامه های قابل قبول بانک اموال منقول و غیرمنقول و یا سهام هایی که در بورس پذیرفته شدند
استقلال ضمانت نامه های بانکی از قراردادهای پایه
استقلال ضمانت نامه از قرارداد پایه به این معنی است که اختلافات میان رابطه متقاضی ضمانت نامه و ذی نفع ربطی به اعتبار و اجرای ضمانت نامه ندارد یا به بیان دیگر بانک فقط طبق تعهدی که دربرابر ذی نفع دارد این وظیفه را دارد که بدون هیچ قید و شرطی ضمانت نامه را پرداخت کند.
معایب ضمانت نامه های بانکی
در بعضی از موارد اشخاصی هستند که آمادگی و مهارت لازم برای کار را دارند اما برای تضمین اعتبار کاری خود هیچ حامی و پشتوانه ای ندارد و از شرایط ارائه وثیقه برای دریافت ضمانت نامه محروم هستند در نهایت این افراد برای انعقاد قرارداد کار با افراد دیگر به مشکل برمی خورند و یا به بیان دیگر از کسب و کار مربوطه خود محروم می مانند ولی ما در مجموعه وام برتر برای تمامی اشخاص میتوانیم ضمانت نامه فراهم نماییم.
مزیت های ضمانت نامه های بانکی
استفاده از ضمانت نامه های بانکی منجر به رشد کسب و کارها و پیشرفت معاملات تجاری و افزایش کارآفرینی برای افراد بیکار می شود ضمانت نامه های بانکی اعتبار متقاضی یا همان مشتری و قرارداد را افزایش میدهد و اشخاص و افراد با اطمینان خاطر بیشتری به انعقاد این قرارداد ها می پردازند. و با میل بیشتری معامله می کنند که در نتیجه تمام این مسائل اقتصاد کشور رشد می کند. یکی دیگر از مهم ترین مزیت های این ضمانت نامه های بانکی این است که به شرکت ها و واحدهای تولیدی کوچک اعتبار می بخشند مانند بانک که یک شریک تجاری می باشد و در کنار صاحب آن کار اطمینان در معامله را برای ذی نفع ایجاد می کند.
متن ضمانت نامه برای واردات کالاها با توجه به گزارش اقتصادی گمرک ایران در بخش نامه به تمامی گمرک های کشور اعلام کرد که برای حمایت از تولید و افزایش کیفیت کسب و کار و افزایش سهولت و سرعت در ترخیص کالا ها همچنین جهت جبران کمبود بودجه نقدی در بخش تولید و بازرگانی اجازه داده میشود که بابت حقوق ورودی کالاها به آنها ضمانت نامه اعطا شود.
رابطه بین ضامن و ذی نفع
با توجه به دو رابطه حقوقی بانک به صدور ضمانت نامه ای که به نفع ذی نفع می باشد اقدام می کند که با توجه به آن ضمانت نامه تمام و یا قسمتی از قرارداد را تضمین می کند و متعهد می شود تا در صورت نقض تعهد توسط مشتری مبالغ تعیین شده را به ذی نفع بپردازد.
نکات مهم در خصوص ضمانت نامه
- این ضمانت نامه فقط با نام ضمانت خواه صادر میشود
- صدور ضمانت نامه موکول و اخذ وثیقه می باشد
- ضمانت نامه های بانکی اصولاً به نفع موسسات دولتی سازمان ها و دستگاه های اجرایی می باشند و برای اشخاص حقیقی به نفع سایر اشخاص حقیقی صادر نمی شود
به این نکته نیز توجه داشته باشید که در ضمانت نامه موضوع، مدت اعتبار، مبلغ، نام ذی نفع و مدیون باید به طور کامل قید شود. ضمانت نامه با توجه به درخواست ذی نفع کاملاً قابل تمدید میباشد
اگر ضمانت نامه شرکت ها در مناقصه را در نظر نگیریم این معنا که در مورد بقیه ضمانت نامه صدق می کند که حداقل ۱۰ درصد مبلغ ضمانت نامه به صورت نقدی دریافت می شود
مدارک مورد نیاز برای اشخاص حقوقی و حقیقی برای دریافت ضمانت نامه کاملا متفاوت می باشد که ما در این بخش به بررسی هم مدارک مورد نیاز ضمانت نامه برای اشخاص حقیقی هم برای اشخاص حقوقی می پردازیم
مدارک مورد نیاز دریافت ضمانت نامه برای اشخاص حقیقی
- درخواست ذی نفع
- کپی یا تصویر شناسنامه و کارت ملی
- جواز کسب یا هر گونه مجوز فعالیت
- اظهارنامه مالیاتی
- صورت حساب سود و ضرر در ۳ سال گذشته
- گزارش میزان تولید و فروش در سه سال گذشته
مدارک مورد نیاز جهت دریافت ضمانت نامه برای اشخاص حقوقی
- درخواست ذی نفع
- کپی و یا تصاویر شناسنامه صاحبان امضای آن مرکز
- مجوز فعالیت
- صورت های مالی
- گزارش کارشناس رسمی دادگستری که از سوی بانک انتخاب شده
- تصویر اسناد مالکیت محل برای اجرای وثیقه
چگونگی محاسبه هزینه ضمانت نامه های بانکی
بانک ها برای صدور هر ضمانت نامه یک درصدی را به عنوان سپرده نقدی از مشتری دریافت می کنند که این سپرده به صورت امانت در اختیار بانک قرار می گیرد و تا زمان باطل شدن ضمانت نامه به مشتری پس داده می شود
علاوه بر این بانک برای هر ضمانت نامه ای که برای مشتری صادر می کند از آن کارمزد می گیرد هزینه این کارمزد ها با توجه به نوع وثیقه مبلغ قرارداد و مدت ضمانت نامه متفاوت است به این نکته نیز توجه داشته باشید که با توجه به اعلام بانک مرکزی نرخ کارمزد های بانکی برای صدور ضمانت نامه های بانکی با توجه به نوع وثیقه ای که مشتری در بانک قرار داده تعیین می شود.
اما از دیگر ویژگیهای ضمانت نامههای بانکی میتوان به این اشاره کرد که ذی نفع تحت هیچ شرایطی نمی تواند آن را به فرد دیگری انتقال دهد.
نکات مهم در خصوص ضمانت نامه های بانکی
بیش از این که هر اقدامی در خصوص ضمانت نامه ها انجام دهیم بهتر است با قوانین ضمانت نامه های بانکی آشنا شویم
- اگر کارفرما نقض مفاد قرارداد را از سمت پیمان کار احساس کند می تواند ضمانت نامه که پیمانکار به آن داده را اجرا گذاشته و از بانک وجه الضمان را دریافت کند
- در صورتی که کارفرما وجه الضمان را از بانک دریافت کرده با دریافت کرده است مشتری یا همان متقاضی که در اینجا پیمانکار میباشد وظیفه دارد این مبلغ را همراه با خسارت به بانک ارائه دهد.
- اگر در متن ضمانت نامه تمدید قرارداد ذکر شده باشد درخواست باید از طرف متقاضی حداکثر ۱۰ روز قبل از اینکه موعد قرارداد برسد به بانک داده شود.
سخن پایانی
اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که می خواهید برای کسب و کار خود از بانک ضمانت نامه دریافت کنید و آگاهی کافی را در این مورد ندارید می توانید به وام برتر مراجعه کنید چرا که متخصصان شغول در این مرکز می توانند به شما در این خصوص کمک کنند و راهنمایی های لازمه را دراختیارتان قرار دهند.
در موسسه وام برتر خدمات مالی مختلف ارائه میشود. یکی از این خدمات دیسکانت ضمانت نامه های بانکی هست. حداقل مبلغ ضمانت نامه ۵ میلیارد حداکثر در یک پرونده تا ۱۵۰ میلیارد ذینفع کارخانه جات دولتی مدت انجام کار ۱۰ روز
جهت کسب اطلاعات بیشتر با مشاوران ما تماس حاصل فرمایید.